Dijitalleşmenin Film Endüstrisi Üzerindeki Ekonomik ve Kültürel Etkileri

Hamza Özçifçi

doi:https://doi.org/10.54486/fivezero.2024.44

Hamza Özçifçi, Ahmet Özçiftçi

Yıl : 2025
Cilt : 5
Sayı : 1
Sayfa : 45-58

DOI : https://doi.org/10.54486/fivezero.2024.44

Dijitalleşme, sinema endüstrisinin üretim, dağıtım ve tüketim süreçlerini köklü biçimde dönüştürerek yeni ekonomik ve kültürel dinamikler yaratmıştır. Geleneksel analog teknolojilerin yerini dijital kodlama, yapay zekâ tabanlı içerik öneri sistemleri ve çevrimiçi platformlar almış; bu dönüşümle birlikte prodüksiyon maliyetleri azalırken içeriklerin küresel ölçekte erişilebilirliği artmıştır. Netflix, Amazon Prime ve Disney+ gibi küresel platformlar, kullanıcıların izleme alışkanlıklarını ve tercihlerini analiz ederek içerik üretimini veri odaklı hale getirip kişiselleştirilmiş öneri sistemleri sunmuş, bu süreç "platform kapitalizmi" olarak adlandırılan yeni bir ekonomik modeli ortaya çıkarmıştır. Bu yeni dijital ekonomi, bağımsız sinema üreticileri için daha önce mümkün olmayan küresel görünürlük fırsatları yaratsa da, aynı zamanda büyük medya şirketlerinin ekonomik gücünün pekişmesine ve pazar üzerindeki kontrollerinin artmasına neden olmuş, bu durum tekelleşme eğilimlerini beraberinde getirmiştir. Ayrıca içeriklerin giderek kişiselleştirilmesi ve izleyici taleplerine uygun hâle getirilmesi, film endüstrisinde özgün içeriklerin azalması ve kültürel üretimin standartlaşması riskini artırmaktadır. Dijital platformların içerikleri algoritmalar aracılığıyla önererek, izleyici tercihlerine yönelik üretimi artırması, popüler içeriklerin daha çok üretilmesine, bağımsız ve alternatif filmlerin ise arka planda kalmasına yol açabilmektedir. Dijitalleşmenin getirdiği teknolojik yenilikler yalnızca dağıtım ve tüketim süreçleriyle sınırlı olmayıp üretim aşamalarında da kapsamlı değişikliklere yol açmıştır. Yapay zekânın senaryo geliştirme, oyuncu seçimi ve post-prodüksiyon süreçlerine entegre edilmesi, maliyetleri düşürüp üretim süreçlerini hızlandırmış; ancak yaratıcı özgünlüğün algoritmalara indirgenmesi konusunda etik ve sanatsal tartışmalara zemin hazırlamıştır. Öte yandan VR, AR ve metaverse gibi yeni medya teknolojilerinin sinemada kullanımı, izleyicilerin gerçeklik algısını dönüştürme ve interaktif, katılımcı içeriklerle etkileşim sağlama potansiyeline sahiptir. Bu yeni gerçeklik biçimlerinin yaygınlaşması, sanatsal ifade biçimlerini ve sinema tüketimini radikal biçimde yeniden şekillendirme ihtimalini doğurmakta ve sinemanın gelecekteki gelişim yönüne dair önemli soruları gündeme taşımaktadır.

Atıf yapmak için : Özçiftçi, H., & Özçiftçi, A. (2025). The economic and cultural impacts of digitalization on the film industry. Fivezero, 5(1), 45-58. https://doi.org/10.54486/fivezero.2024.42

Açıklama : Yazarların hiçbiri, bu makalede bahsedilen herhangi bir ürün, aygıt veya ilaç ile ilgili maddi çıkar ilişkisine sahip değildir. Araştırma, herhangi bir dış organizasyon tarafından desteklenmedi.Yazarlar çalışmanın birincil verilerine tam erişim izni vermek ve derginin talep ettiği takdirde verileri incelemesine izin vermeyi kabul etmektedirler. None of the authors, any product mentioned in this article, does not have a material interest in the device or drug. Research, not supported by any external organization. grant full access to the primary data and, if requested by the magazine they agree to allow the examination of data.

Dijitalleşmenin Film Endüstrisi Üzerindeki Ekonomik ve Kültürel Etkileri, Araştırma Makalesi,
2025, Vol. 5 (1)

Geliş Tarihi : 13.03.2025, Kabul Tarihi : 05.06.2025 , Yayın Tarihi : 30.06.2025