İhsan Kurar, Mustafa Kavacık
Turistik tüketicilerin talep ve beklentilerindeki sürekli değişimler, turizm endüstrisinin pazar yapısını değiştirme ve belirsiz hale getirmektedir. Bu değişim ve belirsizlikle başa çıkmanın bir yolu olarak görülen inovasyon, sürekli değişen turizm alanında rekabet avantajı ve performansın ana kaynağı olarak algılanmaktadır. Bu bağlamda konaklama işletmeleri hayatta kalabilmek ve rekabet avantajı elde edebilmek için kendilerini farklılaştırmaya çalışmaktadırlar. Bu da ancak yenilikçi faaliyetler yürütmekle mümkündür. Bu araştırmada Alanya’da bulunan konaklama işletmelerinin yenilik yönetimi uygulamalarının yenilik yönetimi yararı üzerindeki etkisinin ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Araştırma kapsamında veriler, kolayda örnekleme yöntemiyle yüz otelden anket yoluyla toplanmıştır. Elde edilen bulgulara göre konaklama işletmeleri hizmet yeniliği uygulamaktadır. Yenilik uygulamalarına ilişkin kararlar ise işletme sahibi ve genel müdürler tarafından alınmaktadır. Konaklama işletmelerinin rekabet üstünlüğünü sundukları hizmetin kalitesi belirlemektedir. Ancak araştırma geliştirme bölümü (AR&GE) her ne kadar yenilik uygulamalarının temelini oluştursa da araştırmaya katılan konaklama işletmelerinin çoğunda böyle bir bölümün olmadığı tespit edilmiştir. Son olarak davranış temelli değerlendirme yenilik uygulamaları yararı üzerinde en yüksek etkiye sahiptir.
Constant changes in the demands and expectations of tourists make the tourism market structure changing and uncertain. Innovation, which is seen as a way to cope with this change and uncertainty, is perceived as the main source of competitive advantage and performance in the ever-changing tourism industry. In this context, accommodation enterprises try to differentiate themselves in order to survive and gain competitive advantage. This is only possible by implementing innovative activities. In this research, it is aimed to reveal the effect of innovation management practices of accommodation enterprises in Alanya on the benefit of innovation management. In the content of the research, the data were obtained by survey from 100 hotels with convenience sampling method. According to the findings obtained, accommodation enterprises implement service innovation. Decisions regarding innovation practices are taken by the owners and general managers. The competitive advantage of accommodation enterprises is determined by the quality of the service they offer. However, although the research and development department (R&D) forms the basis of innovation practices, it has been determined that most of the accommodation enterprises participating in the research do not have such a department. Finally, behavior-based evaluation has the highest impact on the benefit of innovation practices.
Serhat Ateş
Bebek ölümü, bir yılda dünyaya gelen bebeklerin birinci yaşına girmeden çeşitli sebeplerden dolayı hayatını kaybetmesi olarak tanımlanmaktadır. Bebeklerin hayatlarını kaybetmesinde sosyal, ekonomik, kalıtımsal, hastalık gibi etkenler neden olmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de bebek ölümlerine neden olan sosyal ve ekonomik etkenlerin neler olabileceği hakkında incelemeler yapılmış. Türkiye’de 1990-2021 yılları arasında yıllık veriler alınarak bebek ölümlerinin yaşam beklentisi, doğum oranı, kadınların ilkokula gitme oranı, doktor ve hastane sayısı, kişi başı yıllık gelir ve ülkeye gelen mülteci sayısı ile arasındaki ilişki analiz edilmiştir. Augmented Dickey Fuller Birim Kök Testi ile çalışmada kullanılan değişkenlerin verileri ilk olarak durağanlaştırmak için birim kökten kurtarılmış, VAR analizine bağlı olarak ile Granger Nedensellik Testi uygulanmıştır. Çalışmada değişkenler arasındaki nedenselliğin incelenmesi dışında tıp alanında son yıllardaki makine ve cihazların geliştirilmesi gibi teknolojik gelişmeler de sağlık sektöründeki etkinliği artıracağı için bebek ölümlerinin minimize edildiği sonucuna varılmıştır.
Infant mortality is defined as the death of babies born in one year due to various reasons before they reach their first birthday. Factors such as social, economic, hereditary and disease cause infants to lose their lives. In this study, investigations were made about the social and economic factors that cause infant deaths in Turkey. By taking annual data between 1990-2021 in Turkey, the relationship between infant mortality and life expectancy, birth rate, primary school attendance rate of women, number of doctors and hospitals, annual income per capita and number of refugees coming to the country was analyzed. With Augmented Dickey Fuller Unit Root Test, the data of the variables used in the study were first removed from the unit root and made stationary, and Granger Causality Test was applied with VAR Analysis. In addition to examining the causality between the variables in the study, it was concluded that the technological developments such as the development of machinery and devices in the field of medicine in recent years have also minimized infant mortality. In the study, apart from examining the causality between the variables, it was concluded that infant deaths were minimized since technological developments such as the development of machinery and devices in the field of medicine in recent years will increase the efficiency in the health sector.
Aslı Özen Atabey, Mustafa Karakuş
|
Kripto paraların yatırımcı ekonomik birimler tarafından kısa sürede benimsenmesi, kripto para piyasasının bir alternatifi olarak görülen sermaye piyasalarını özellikle de menkul kıymet borsalarını etkilemektedir. Bu durum menkul kıymet borsaları ile kripto para birimleri arasındaki ilişkinin sorgulanması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Bu bağlamda çalışmamız, ulusal para birimlerine bir alternatif olarak nitelendirilen en tanınmış kripto para olarak bilinen Bitcoin ve bir diğer önemli kripto para birimi Ethereum ile BIST 100 endeksi arasındaki nedensellik ilişkisini araştırmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Mart 2018 ile Eylül 2022 arasındaki döneme ait aylık verilerin Toda-Yamamoto (1995) nedensellik testi ile analiz edildiği çalışma neticesinde Bitcoin ile BIST 100 endeksi arasında tek taraflı nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Bu nedensellik ilişkisinin yönünün Bitcoinden BIST 100 endeksine doğru olduğunu işaret eden bulgulara dayanarak Bitcoin’in Türk borsası üzerinde etkili olduğu söylenebilmektedir. Çalışmada Ethereum ile BIST 100 endeksi arasında nedensellik ilişkisine rastlanılmamıştır. Bu noktada Borsa İstanbul’da işlem yapan yatırımcıların, portföylerini yönetirken Bitcoin fiyatlarındaki değişimleri dikkate almaları gerektiği söylenebilir. |
The adoption of cryptocurrencies by investor economic units in a short time affects the capital markets, especially the stock exchanges, which are seen as an alternative to the crypto money market. This situation has revealed the necessity of questioning the relationship between securities exchanges and cryptocurrencies. In this context, our study was carried out to investigate the causality relationship between Bitcoin, which is known as the most well-known crypto money, which is characterized as an alternative to national currencies, and another important cryptocurrency Ethereum and BIST 100 index. As a result of the study, in which the monthly data for the period between March 2018 and September 2022 were analyzed with the Toda-Yamamoto (1995) causality test, a one-sided causality relationship was determined between Bitcoin and the BIST 100 index. Based on the findings indicating that the direction of this causality relationship is from Bitcoin to the BIST 100 index, it can be said that Bitcoin has an effect on the Turkish stock market. In the study, no causal relationship was found between Ethereum and BIST 100 index. At this point, it can be said that investors trading in Borsa Istanbul should take into account the changes in Bitcoin prices while managing their portfolios.
|
|
Mihriban Çolak
